Międzynarodowy Dzień Muzyki – Mistrzowie organów z Orkiestrą

Fot. Mateusz Słodkowski

XII Międzynarodowy Konkurs Organowy im. J.P. Sweelincka

Orkiestra PFB
Mirosław Jacek Błaszczyk – dyrygent
Naji Hakim – organy
Tomasz Orlow – organy
Martin Sander – organy

Prowadzenie: Konrad Mielnik

Program:

/ Martin Sander
Wolfgang Amadeusz Mozart – Adagio i fuga c-moll, KV 426/546 [9']
Robert Schumann – Kanon As-dur op. 56 nr 4 [4']
Felix Mendelssohn Bartholdy – Uwertura do Oratorium Paulus (wersja organowa: W.T. Best) [8']

/ Tomasz Orlow
Improwizowana Sonata Symfoniczna na temat B-A-C-H [20']
1. Allegro
2. Recitativo
3. Fuga finale

Przerwa [20']

/ Naji Hakim, Orkiestra PFB
Ludwig van Beethoven - Uwertura Egmont op. 84 [9']
Naji Hakim – V Koncert na organy, kotły i orkiestrę smyczkową [25']

Hakim / Orlow / Sander

Naji Hakim
Francusko-libański organistra, urodził się w 1955 roku w Bejrucie. Studiował u Jeana Langlaisa (organy), Evelyne Aïello (dyrygentura), a także w Conservatoire National Supérieur de Musique de Paris – w klasie Rogera Boutry’ego (harmonia), Jeana-Claude Henry'ego (kontrapunkt), Marcela Bitscha (fuga), Rolande Falcinelli (organy), Jacques Castérède (analiza) i Serge Nigga (orkiestracja). Posiada dyplom nauczyciela organów z Trinity College of Music w Londynie oraz dziesięć pierwszych międzynarodowych nagród organowych i kompozytorskich. W 1991 roku Akademia Sztuk Pięknych przyznała mu Nagrodę André Capleta, a w 2009 roku zdobył I nagrodę na Konkursie Kompozytorskim Muzyki Sakralnej w katedrze w Monako.
Od 1985 do 1993 roku był organistą tytularnym w bazylice Sacré-Cœur na Montmartre, a następnie zastąpił Oliviera Messiaena w kościele Trójcy Świętej (1993-2008). Był profesorem analizy w Narodowym Konserwatorium Regionalnym w Boulogne-Billancourt (1988-2019). Jest profesorem wizytującym w Królewskiej Akademii Muzycznej w Londynie, inżynierem w École Nationale Supérieure des Télélecommunications w Paryżu, członkiem Consociatio Internationalis Musicæ Sacræ w Rzymie oraz doktorem honoris causa Papieskiego Uniwersytetu Ducha Świętego w Kaslik w Libanie.
Jego twórczość obejmuje utwory instrumentalne (organy, flet, obój, klarnet, fagot, róg, trąbka, harfa, gitara, skrzypce, altówka, wiolonczela, fortepian), muzykę symfoniczną (Wesele Baranka, Hymn Wszechświata, Uwertura Libańska, Påskeblomst, Symfonia Augsburska, Trzy tańce baskijskie, pięć koncertów organowych, koncert skrzypcowy, koncert fortepianowy), a także muzykę wokalną.

najihakim.com

Tomasz Orlow
Organista, improwizator, organolog i organmistrz. W roku 1998 ukończył studia w Akademii Muzycznej im. Karola Szymanowskiego w Katowicach, w klasie organów prof. J. Gembalskiego, uzyskując dyplom z wyróżnieniem i ocenę celującą z recitalu dyplomowego. W latach 1999-2000, jako stypendysta Fundacji Kultury, doskonalił swoje umiejętności improwizatorskie w Robert-Schumann-Musikhochschule w Düsseldorf, w klasie improwizacji organowej prof. W. Seifena. Tomasz Orlow jest zwycięzcą III Międzynarodowego Konkursu Organowego im. J.P. Sweelincka w Gdańsku w 1997 roku oraz laureatem I Międzynarodowego Konkursu Organowego w Warszawie w roku 1997.
W roku 2005 obronił rozprawę doktorską zatytułowaną Improwizacja jako sztuka kreatywna w aspekcie repliki, rekonstrukcji i interpretacji dzieła muzycznego i otrzymał tytuł doktora sztuki muzycznej przyznany przez Akademię Muzyczną im. Karola Szymanowskiego w Katowicach. Koncert, który odbył się w Archikatedrze Chrystusa Króla w Katowicach, był pierwszym w Polsce w całości improwizowanym przewodowym recitalem organowym. W roku 2014 otrzymał tytuł doktora habilitowanego. Rozprawa habilitacyjna dotyczyła analizy zagadnień organologicznych, konserwatorskich oraz artystycznych, związanych z rekonstrukcją historycznych organów piszczałkowych kościoła pw. św. Doroty w Trzcinicy oraz interpretacją europejskiej literatury organowej okresu XVI-XVIII wieku. Tomasz Orlow prowadzi żywą działalność koncertową i pedagogiczną w kraju i za granicą.

Martin Sander
Profesor organów w Hochschule für Musik w Detmold (Niemcy) i Hochschule für Musik w Bazylei (Szwajcaria). Wcześniej wykładał w Hochschule für Kirchenmusik w Heidelbergu oraz w Hochschule für Musik und darstellende Kunst we Frankfurcie nad Menem. Urodzony w Berlinie w 1963 roku, studiował grę na organach u Ulricha Bremstellera, Haralda Vogela, Luigiego Ferdinando Tagliaviniego, Flora Peetersa, Daniela Rotha i innych znanych pedagogów.
Po zdobyciu jednej z najwyższych nagród krajowych – Nagrody Mendelssohna w Berlinie (1986), w kolejnych latach udało mu się zwyciężyć w trzech najważniejszych międzynarodowych konkursach organowych: ARD w Monachium, Bacha w Lipsku i Praskiej Wiosnie. Kolejnym dużym sukcesem była II nagroda na I Międzynarodowym Konkursie Organowym Musashino-Tokyo (1988).
Wykonywał recitale w wielu miastach Europy, a tournée zagraniczne zaprowadziły go m.in. do Rosji, Azji Wschodniej, USA i Brazylii. Prowadził liczne kursy mistrzowskie w Niemczech i za granicą. Wśród orkiestr, z którymi grał jako solista, znajdują się Berlińska Orkiestra Symfoniczna, Bach-Collegium Stuttgart, Händel Festival Orchestra Halle/Saale, Radio-Philharmonie Hannover, Bochumer Symphoniker (wszystkie w Niemczech), Basel Sinfonietta (Szwajcaria), Szolnók Symphonie (Węgry ) i Filharmonia Pomorska w Bydgoszczy (Polska). Wiele jego koncertów nagrywało, zapraszając do realizacji różne niemieckie i zagraniczne stacje radiowe i telewizyjne.

martinsander.de

Fot. Michał Heller

Mirosław Jacek Błaszczyk
Ukończył z odznaczeniem studia w Akademii Muzycznej w Katowicach, gdzie kształcił się w klasie dyrygentury Karola Stryji. W 1993 r. dzięki stypendium American Society for Polish Music pogłębiał umiejętności dyrygenckie w Los Angeles. W okresie 1984-1986 dyrygował zespołem złożonym z muzyków katowickiej Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia i Telewizji podczas festiwali Warszawska Jesień i Śląskie Dni Muzyki Współczesnej. W 1986 r. został dyrektorem artystycznym Państwowej Orkiestry Symfonicznej w Zabrzu, a w 1990 r. dyrektorem naczelnym i artystycznym Państwowej Filharmonii w Białymstoku, z którą odbył tournée po USA. Przez dwa sezony był dyrektorem naczelnym i artystycznym Filharmonii Poznańskiej (1996). Od 1998 r. dyrektor artystyczny Filharmonii Śląskiej im. Henryka Mikołaja Góreckiego, a od 1999 r. dyrektor artystyczny i juror Międzynarodowych Konkursów Dyrygentów im. Grzegorza Fitelberga w Katowicach. Członek Rady Artystycznej – koordynator ds. artystycznych Polskiej Orkiestry Sinfonia Iuventus.
Koncertuje na wszystkich estradach w kraju, z Filharmonią Narodową na czele i za granicą (m.in. Albania, Austria, Białoruś, Chiny, Czechy, Francja, Hiszpania, Irlandia, Japonia, Kanada, Korea Południowa, Litwa, Łotwa, Maroko, Meksyk, Niemcy, Portugalia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Tunezja, Ukraina i USA). Z zespołami Filharmonii Śląskiej nagrał kilkadziesiąt płyt. Ma na swym koncie wiele prawykonań. Za promowanie muzyki polskiej, ze szczególnym uwzględnieniem współczesnej, oraz za osiągnięcia filharmoników śląskich pod jego batutą otrzymał Nagrodę Prezydenta Miasta Katowice w dziedzinie kultury. Podobną uhonorowany został także przez prezydenta Rybnika. Jest kierownikiem Katedry Dyrygentury Symfoniczno-Operowej w Akademii Muzycznej w Katowicach. W 2012 r. prezydent RP nadał artyście tytuł profesora sztuk muzycznych.

Pierwsza edycja Międzynarodowego Konkurs Muzyki Organowej im. J.P. Sweelincka miała miejsce w 1992 roku i od tego czasu Konkurs organizowany jest cyklicznie, co trzy lata. Wyjątek stanowił rok 1997 (konkurs odbył się rok wcześniej za względu na uroczystości obchodów tysiąclecia Gdańska). Kolejne konkursy odbywały się regularnie w latach: 2000, 2003, 2006, 2009, 2012, 2018 oraz 2021. Pomimo bogatej, polskiej tradycji organowej, obecnie w Polsce organizowanych jest zaledwie kilka konkursów organowych, Jest to zatem unikatowe wydarzenie umożliwiające młodym organistom i organistkom regularną formę prezentacji swoich umiejętności i konfrontowania ich w ramach pozytywnie rozumianej rywalizacji przed międzynarodowym jury złożonym z wybitnych znawców gatunku. Gdański konkurs stwarza młodym adeptom muzyki organowej możliwość wymiany doświadczeń  oraz kontaktów artystycznych, które następnie owocują międzynarodową współpracą muzyczną. Laureaci poprzednich edycji to obecnie wybitni organiści, koncertujący w całej Europie, adiunkci i profesorowie uniwersytetów oraz akademii muzycznych.